Czym jest socjalizacja?

Socjalizacja jest celowym tworzeniem pozytywnych doświadczeń szczeniaka, mających na celu przygotowanie go do życia w ludzkim świecie. Przez pierwsze kilka miesięcy życia, szczenięta przechodzą fazę rozwojową znaną jako krytyczne okno socjalizacji. W tym okresie szczeniaki uczą się otaczającego ich świata, zazwyczaj są ciekawskie i żywotne.
To, co spotka szczeniaka podczas tego najważniejszego etapu rozwoju, będzie miało bezpośredni i długotrwały wpływ na jego zdrowie i zachowanie jako dorosłego psa. Niesocjalizowane szczenięta prawie zawsze rozwijają w sobie pewne problemy behawioralne, takie jak słaba kontrola impulsów, obrona zasobów, niepokój, a nawet agresja.

Kiedy występuje krytyczne okno socjalizacji?

W zależności od konkretnego szczeniaka, krytyczne okno socjalizacji kończy się gdzieś pomiędzy 12 a 16 tygodniem życia. Ponieważ czas na socjalizację szczeniaka jest tak krótki i ściśle określony, dlatego zawsze powinna ona stanowić priorytet nad treningiem posłuszeństwa w tym młodym wieku. Powinieneś zacząć socjalizować szczeniaka, gdy tylko sprowadzisz go do domu, zazwyczaj ma on wtedy ok 8 tygodni.

Socjalizacja to nie ekspozycja

Socjalizacja nie oznacza jedynie ekspozycji szczeniaka na wiele nowych rzeczy; musisz się upewnić, że będzie miał on pozytywne doświadczenia i skojarzenia z tymi rzeczami.

Na przykład, biorąc szczeniaka przed szkołę w czasie przerwy lub na koniec lekcji, nie jest to bezpieczny sposób na socjalizowanie szczeniaka z dziećmi. Prawdopodobnie skończysz z tłumem dzieci, chcących jednocześnie i wszystkie na raz głaskać lub trzymać szczeniaka. Dla

wielu młodych psów jest to przytłaczające, przerażające doświadczenie.

Byłoby znacznie bezpieczniej stanąć w niedalekiej odległości w dół ulicy od szkoły, aby szczeniak mógł spotkać dzieci w małych grupach, przechodzących obok. Pamiętaj, aby przywieźć ze sobą smakołyki i zabawki, aby upewnić się, że szczeniak będzie się w tym czasie dobrze czuł i bawił.

Pozwól szczeniakowi kroczyć własnym tempem

Zmuszanie szczeniaka do pewnych sytuacji, zanim będzie na to gotowy, negatywnie wpłynie na jego doświadczenia. Pozwól szczeniakowi odkrywać świat we własnym tempie; możesz go zachęcić i wynagrodzić, ale nie spiesz się. W szczególności, unikaj ciągnięcia szczeniaka na smyczy, donoszenia go i wrzucania do nowej sytuacji, a nawet przyciągania go jedzeniem.
Na przykład, aby przyzwyczaić szczeniaka do pływania, nie należy zabierać go na ręce i wkładać do wody, lub zachęcać do wskoczenia za przysmakiem. Zamiast tego znajdź miejsce, gdzie występuje stopniowe pogłębienie, np. brzeg rzeki, i pozwól szczeniakowi na zanurzenie w swoim własnym tempie. Baw się z nim w okolicach wejścia do wody i nie stresuj się, jeśli szczeniak nie będzie chciał zanurzyć się od razu. Brodziki to również dobry sposób, aby ułatwić szczeniaczkowi naukę pływania, a także dobre rozwiązanie na ochłodzenie się w lecie.

Jeśli masz wątpliwości zwiększ dystans

Twój szczeniak nie musi być w samym środku czegoś, aby wyrobił sobie pozytywne doświadczenie socjalizacyjne z tym miejscem/rzeczą. Jeśli kiedykolwiek będziesz się martwić, że sytuacja może być przytłaczająca dla szczeniaka, oddal się i daj mu szansę na aklimatyzację.
Dobrym przykładem jest poznawanie szczeniąt z ruchem drogowym. Dla wielu psów stojących tuż obok ruchliwej drogi, ze wszystkimi dużymi, hałaśliwymi samochodami, może być to bardzo przerażające doświadczenie. Na samym początku unikaj ruchliwych dróg, zaczynaj np. w parku, gdzie można spacerować z dala od drogi. Gdy twój szczeniak nabierze pewności siebie na spacerach, możesz stopniowo przybliżać się do dróg.

Jak intensywnie socjalizować?

Twój szczeniak potrzebuje tak dużo wartościowych doświadczeń socjalizacyjnych jak to tylko możliwe, zanim zamknie się jego krytyczne okno socjalizacji. Powiedzmy, że zabrałeś szczeniaczka do weterynarza, raz na wizytę socjalizacyjną – bez igieł i zabawy, a raz na szczepienie i sprawdzenie chorej nóżki. Szczeniak może pomyśleć, że istnieje 50% szans, że wizyta u weterynarza będzie nieprzyjemna. Jeśli jednak weźmiesz szczeniaka na wiele przyjemnych wizyt weterynaryjnych, znacznie zwiększa się prawdopodobieństwo, że skojarzy weterynarza jako przyjazne miejsce.

Z czym socjalizować?

Jest sześć głównych kategorii doświadczeń, z którymi szczeniak powinien zostać zapoznany:

Zwierzęta

W zależności od ich osobowości i rasy, szczeniak powinien być przedstawiony od 50 do 150 innym psom, zanim osiągnie wiek 16 tygodni. Nieśmiałe szczenięta lub nadmiernie pewne siebie potrzebują wyższej liczby spotkań, podczas gdy spokojne pieski mogą poznać niższą liczbę psów.
Nie każde spotkanie powinno odbywać się na zasadzie ‘nos w nos’. 50% lub więcej psów, z którymi kontaktuje się twój szczeniak, powinno być widziane z daleka. Jeśli pozwolisz aby szczeniak witał każdego napotkanego psa, będzie oczekiwał takiej możliwości w przyszłości i może mieć problemy ze skupianiem uwagi na tobie. Psy, które szczeniak poznaje ‘nos w nos’, powinny być zaszczepione i przyjaźnie nastawione do innych psów. Zapoznanie powinno

odbywać się bez smyczy, aby język ciała psów nie był ograniczony i skrępowany przez zapiętą smycz. Spróbuj zapoznać szczeniaka z jak najbardziej różnorodnymi psami, które możesz znaleźć; w różnym wieku, rozmiarach, stylach zabawy, kolorach i rasach.

Inne zwierzęta, takie jak koty lub zwierzęta gospodarcze, również powinny znaleźć się na liście do poznania, zwłaszcza jeśli chcesz, aby szczeniak miał bliski kontakt z nimi w późniejszym okresie życia.

Ludzie

Podobnie jak w przypadku innych zwierząt, powinieneś przedstawić szczeniaczkowi wielu, różniących się od siebie, ludzi. Spróbuj przedstawić szczeniaka osobom w różnym wieku, o różnym pochodzeniu etnicznych i różnych rozmiarów. Psy w szczególności często mają kłopoty z czymkolwiek, co zmienia sylwetkę osoby. Typowe przykłady to zarost na twarzy, okulary, masywne ubrania, kapelusze i kaski, przedmioty pomagające w poruszaniu się lub osoby noszące duże przedmioty.
Sposób przemieszczania się ludzi również może przestraszyć psa, jeśli nie poznały wcześniej różnych przykładów; laski, kule, wózki inwalidzkie, deskorolki, rowery i wózki dziecięce również powinny znajdować się na twojej liście rzeczy do przedstawienia szczeniakowi.

Zabiegi

Przez całe życie oczekuje się od psa, że będzie grzecznie znosił i był przyzwyczajony do zabiegów wykonywanych przez ludzi. Bardzo ważne jest, aby szczeniak nauczył się kochać ludzki dotyk i ograniczenia z niego wynikających, ze względu na ich bezpieczeństwo i szczęście, a także dla bezpieczeństwa ludzi, którzy się nim zajmują. Twój szczeniak powinien poznać zabiegi pielęgnacyjne, takie jak szczotkowanie, strzyżenie, przycinanie paznokci i kąpiele, a także zabiegi weterynaryjne, takie jak sprawdzanie uszu, oczu i zębów. Rób to bardzo powoli, aby twój szczeniak nie poczuł się przytłoczony. Nauka komendy siad, zostań, waruj również pomoże szczeniakowi w pozostaniu spokojnym w jednym miejscu w trakcie takich zabiegów.

Dźwięki

Pamiętaj, że szczenięta mają o wiele bardziej wrażliwy słuch niż my. Socjalizuj je z różnymi dźwiękami, upewniając się, że będą miały z nimi pozytywne skojarzenia, przez prezentowanie ich równolegle z przyjemnościami, takimi jak jedzenie czy zabawa.
W socjalizacji szczeniąt powinny być uwzględnione: burza, hałasy budowlane, hałas ruchu drogowego, muzyka, kosiarki, odkurzacze oraz syreny.

Miejsca i doświadczenia

Ta kategoria obejmuje zapoznanie szczeniaka ze światem i jego doświadczaniem. Typowe przykłady to: imprezy sportowe, pikniki, kawiarnie, wycieczki na kemping, plażę, targi, weterynarz i groomer, spotkania towarzyskie i cokolwiek innego, gdzie chciałbyś aby twój pies się dobrze czuł.

Powierzchnie

Twój szczeniak musi nabyć pewności i odwagi do poruszania się po różnorodnych powierzchniach; nowe szczenięta są często noszone na rękach, przez co zabiera im się możliwość przyzwyczajenia łapek do wielu rzeczy. Obejmuje to różne tekstury i nawierzchnie, takie jak trawa, mokra trawa, piasek, kamyczki i metalowe kraty, a także balansowanie na powierzchniach, które nie są płaskie lub przesuwają się pod łapkami.

A co z chorobami zakaźnymi?

Ponieważ badania nad szczenięcym krytycznym oknie socjalizacji są stosunkowo nowe dla nauki weterynaryjnej, wielu weterynarzy i hodowców wciąż radzi opiekunom szczeniaków, aby ich szczenięta były izolowane, dopóki nie zakończą szczepień.
Niestety, w momencie, gdy szczeniak jest po wszystkich szczepieniach i ma pełną odporność, ich krytyczne okno socjalizacji jest zwykle zamknięte. Jednocześnie jednak ważne jest zachowanie ostrożności w odniesieniu do chorób zakaźnych, takich jak parwowiroza, całkowite unikanie socjalizacji, jest w tym wypadku w rzeczywistości większym ryzykiem.
Jest to wyjątek z artykułu międzynarodowej organizacji AVSAB (Amerykańskie Towarzystwo Weterynaryjne od Zachowań Zwierząt):
„Zagadnienia behawioralne, a nie choroby zakaźne, są powodem numer jeden śmierci u psów w wieku poniżej trzech lat. W czasie kiedy system odpornościowy szczeniąt nadal się rozwijają w pierwszych miesiącach, połączenie odporności od matki, podstawowych szczepień i odpowiedniej opieki powoduje znaczne obniżenia ryzyka zakażenia, w porównaniu do szansy zgonu z powodu problemów behawioralnych”.
Cały artykuł można przeczytać tutaj.

 

Oto kilka wskazówek na temat zrównoważenia socjalizacji z zapobieganiem chorobom:

  • Nie pozwól, aby twój pies spotykał się z psami, które nie mają aktualnych szczepień
  • Unikaj sklepów zoologicznych, parków dla psów i plaż dla psów, dopóki szczeniak nie zostanie w pełni zaszczepiony
  • Noś szczeniaka na rękach wchodząc i wychodząc od weterynarza lub skonsultuj się z personelem, czy może bezpiecznie przejść po podłodze
  • Socjalizuj szczeniaka w domu, np. pielęgnacja, hałas, brodziki itp.
  • Zabieraj z sobą dywanik piknikowy, aby twój szczeniak mógł swobodnie na nim usiąść
  • Zabieraj szczeniaka w różne miejsca w samochodzie i pozwól mu oglądać zza okna
  • Używaj wózka dziecięcego lub zwierzęcego, aby móc zabierać ze sobą szczeniaka we wszystkie miejsca
  • Wykorzystaj szkolenia grupowe i usługi socjalizacyjne, przeznaczone dla szczeniąt.